Αν ο εγκέφαλος των παιδιών είχε ρεζερβουάρ, τότε το καύσιμο του θα ήταν η φαντασία και η
περιέργεια.
Αυτά τα δύο ταΐζουν τους νευρώνες, τους βάζουν σε κίνηση και τους βοηθούν να δημιουργούν νέες
συνδέσεις — κι εκεί ακριβώς γεννιέται η μάθηση, η δημιουργικότητα και η χαρά.
Όταν ο εγκέφαλος «παίζει»
Σύμφωνα με έρευνα του Harvard, η φαντασία δεν είναι “έμπνευση από το πουθενά”. Είναι
συνεργασία τριών δικτύων του εγκεφάλου — εκείνου που ονειρεύεται, εκείνου που ελέγχει και
εκείνου που ξεχωρίζει τι αξίζει την προσοχή μας.
Όταν αυτά συντονίζονται, οι νευρώνες ανάβουν σαν φωτάκια — και το παιδί δημιουργεί,
συνδυάζει, σκέφτεται πιο ελεύθερα.
Με πιο απλά λόγια;
Η φαντασία δεν είναι χάρισμα, είναι μυς. Και όσο τη χρησιμοποιείς, τόσο δυναμώνει.
Η περιέργεια: το μυστικό κουμπί της μάθησης
Κάθε φορά που ένα παιδί ρωτά «Γιατί;», κάτι μαγικό γίνεται μέσα στον εγκέφαλο.
Η περιέργεια ενεργοποιεί το σύστημα ανταμοιβής — ναι, μιλάμε για ντοπαμίνη — και ταυτόχρονα
“ξυπνά” τον ιππόκαμπο, δηλαδή το κέντρο της μνήμης.
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, τα παιδιά (και οι ενήλικες) θυμούνται
πολύ καλύτερα πληροφορίες για τις οποίες ένιωσαν περιέργεια. Κι όχι μόνο αυτές — θυμούνται και
τις «τυχαίες» λεπτομέρειες που συνέπεσαν χρονικά με τη στιγμή εκείνη.
Με λίγα λόγια, όταν ο εγκέφαλος είναι περίεργος, μαθαίνει πιο βαθιά και πιο γρήγορα.
Η περιέργεια είναι το «κλικ» που λέει στον εγκέφαλο: «Αυτό αξίζει να το θυμάμαι».
Το παιχνίδι με απλά υλικά: εκεί που ζει η δημιουργικότητα
Δεν χρειάζονται ακριβά παιχνίδια για να ενεργοποιηθεί η φαντασία.
Ένα ρολό χαρτί, λίγο χαρτόνι, ένα κομμάτι από παλιό ύφασμα — και είσαι έτοιμος να φτιάξεις έναν
ολόκληρο κόσμο.
Όταν τα παιδιά δημιουργούν με απλά υλικά, μαθαίνουν να:
- σκέφτονται εναλλακτικά,
- πειραματίζονται χωρίς φόβο,
- οργανώνουν τα βήματά τους (ναι, αυτές είναι οι λεγόμενες εκτελεστικές λειτουργίες).
Και όταν ο γονιός ρωτά με περιέργεια:
«Τι άλλο θα μπορούσε να γίνει αυτό;» ή «Πώς θα το αλλάζαμε;»,
ο εγκέφαλος του παιδιού κάνει αυτό που αγαπά περισσότερο: συνδέεται.
Ο γονιός ως συν-ερευνητής
Δεν χρειάζεται να έχεις PhD στη Νευροεπιστήμη, ούτε να είσαι καλλιτέχνης για να ενισχύσεις τη φαντασία του παιδιού σου.
Αρκεί να έχεις διάθεση για πειραματισμό.
Να μη βιάζεσαι να διορθώσεις, να αφήνεις χώρο για “λάθη”, να κάνεις ανοιχτές ερωτήσεις.
Γιατί εκεί —στις στιγμές που δεν ψάχνουμε το “σωστό”— γεννιέται η δημιουργικότητα.
Πάρε μια ιδέα για το σπίτι
Άφησε ένα ρολό χαρτιού στο τραπέζι και ρώτα:
«Τι μπορεί να γίνει αυτό σήμερα;»
Τηλεσκόπιο; Ανθός; Ρομπότ;
Ό,τι κι αν απαντήσει, να θυμάσαι: εκείνη τη στιγμή οι νευρώνες κάνουν πάρτι.
Και μια μικρή υπενθύμιση
Η φαντασία και η περιέργεια δεν είναι “πολυτέλεια”, ούτε χάσιμο χρόνου.
Είναι οι βάσεις πάνω στις οποίες χτίζεται η μάθηση, η αυτοπεποίθηση και η συναισθηματική νοημοσύνη.
Κι αν το σκεφτείς λίγο… είναι και τα θεμέλια της χαράς.
Αν θέλεις περισσότερες ιδέες, περισσότερη υποστήριξη
επικοινώνησε μαζί μας ή ρίξε μια ματιά στα workshop μας ➡️ εδώ
Οι νευρώνες αγαπούν τις ιστορίες, και τα παιδιά αγαπούν να πειραματίζονται.
Αν τα αφήσουμε να “φτιάξουν” τον κόσμο τους με απλά υλικά,
θα δούμε έναν κόσμο πιο ευφυή, πιο τρυφερό και πιο δίκαιο να γεννιέται.
Μάγκη Πούπλη MCTAA
